Yonga Seti

Yonga Seti


               Bir bilgisayar sisteminin tüm hayati fonksiyonlarını (önceleri ayrı çiplere ihtiyaç duyan fonksiyonları da kapsayan) gerçekleştiren ,birbirine entegre edilmiş bir dizi yongasetinden (chipset) oluşur. Yonga seti tarafından değiştirilen araç çeşitleri şunları içerir :

  • Bellek kontrol edici
  • EIDE kontrol edici
  • PCI köprüsü
  • RTC (gerçek zamanlı saat)
  • DMA kontrol edici
  • IrDA kontrol edici
  • Klavye kontrol edici
  • İkincil ön bellek (cache) kontrol edici
  • Düşük güçlü CMOS SRAM

          Bellekte depo edilen ya da herhangi bir I/O (Giriş/Çıkış) aygıtına gönderilen her bit bilgisi mikroişlemciye doğru yol alırken ana yongadan geçer. Yonga setini bir hub,mikroişlemciyi de bir terminal gibi düşünebiliriz. Yonga seti tamamen G/Ç (I/O),veri transferi ve çok katlılıkla ilgilidir. Çevredeki aletler, diğer aletlere ulaşmak için yonga setine ihtiyaç duyarlar. Asıl işi yürüten yonga settir. Yeni yonga setleri ortaya çıktığı zaman anakart üreticileri kartlarını bunlara uydurmak için yeniden dizayn ederler. Şu sıralar , bir çok yonga seti, çok çeşitli özelliklere sahip olmakla beraber,aksine fiyatları sabit kalmaktadır. Mikroişlemci değiştirilebilir, bellek artırılabilir, harddisk değiştirilebilir. Ama anakart yonga setin yetenekleri üzerine dizayn edilmiştir ve siz anakartı değiştirene kadar PC niz aynı şekilde işleyecektir.
               Günümüzdeki yonga setlerini desteklediği işlemci soketi ya da slotuna göre şöyle sınıflandırabiliriz :

     Tablo 2.9 : Yonga Setlerinin özellikleri

Üretici Firma

Soket 370 PPGA(Celeron)

Slot 1 (Celeron/PII/PIII)

Slot2 (PII Xeon/PIII Xeon)

Intel

i810/LX/ZX/BX

EX,LX,ZX,BX

GX,NX

VIA

Apollo MVP4/ProPlus/ProMedia/PC133

Apollo

ProPlus/ProMedia/PC133

-------------

SIS

SIS620/SIS600

SIS620/SIS600

 

Intel yonga setlerine bakış :

               Intel 440LX : LX yonga seti slot1 işlemciler (Pentium II ve sonraları slot Celeron) için dizayn edilmiş ilkler arasındadır. Bu yonga setiyle birlikte AGP grafik yolu birimi doğmuştur. 66MHz lik bus hızı , SDRAM bellek , ACPI , USB ve Ultra DMA gibi standart teknolojileri de bu yonga tarafından sağlanmaktadır. Tüm standart özellikleri desteklemektedir. Giriş ve orta seviye PC’lerindeki anakartlarda bu yonga seti görülmektedir. Anakartlarda artık bu yonga setinin yerinin ZX adlı yonga seti almıştır.

              Intel 440EX : Bu yonga setinde de standartlaşmış teknojiler kullanılmaktadır. Bu yonga setinin çıkış amacı slot 1 yapıdaki Celeron işlemcileri desteklemektir. Giriş seviyesi PC’lerdeki anakartlarda bu yonga seti kullanılmıştır. Şu an bu yonga setinin de yerine ZX yonga seti kullanılmaktadır.

               Intel 440BX : Intelin ürettiği bu yonga setinin en önemli özelliği bus hızını 66MHz den 100 MHz’e taşımasıdır. Bunun dışında standart özellikleri destekleyen bu yonga setiyle Celeron işlemciden Pentium II 450’e uzanan tüm işlemcileri çalıştıran anakartlar da mevcuttur. Bu yonga seti ile profesyonel ve workstation PC’lere yönelik anakartlar oluşturulmaktadır.

               Intel 450GX : Xeon işlemcilerle birlikte ortaya çıkan GX chipset , 100 MHz bus hızını desteklemektedir. BX chipsetin bir üst versiyonu olan bu chipset Slot 2’ye geçişte kullanılan bir üründür. Ayrıca bu ürünle Ultra DMA 66 desteği de gelmiştir.

               Intel 450NX : Bu chipset ise GX chipsetin bir üst versiyonu olup yüksek güçlü server amaçlı anakartlar için kullanılacaktır.Bu chipsetin en önemli özelliği 4 işlemciyi bir arada çalıştırma yeteneğinin olmasıdır.

 

620.jpg (14681 bytes)

mvp3.jpg (10626 bytes)

960.jpg (113103 bytes)

Şekil 2.98 : Yonga Seti Örnekleri