Bir bilgisayar sisteminin tüm hayati fonksiyonlarını (önceleri
ayrı çiplere ihtiyaç duyan fonksiyonları da kapsayan)
gerçekleştiren ,birbirine entegre edilmiş bir dizi
yongasetinden (chipset) oluşur. Yonga seti tarafından değiştirilen
araç çeşitleri şunları içerir :
- Bellek kontrol edici
- EIDE kontrol edici
- PCI köprüsü
- RTC (gerçek zamanlı
saat)
- DMA kontrol edici
- IrDA kontrol edici
- Klavye kontrol edici
- İkincil ön
bellek (cache) kontrol edici
- Düşük güçlü
CMOS SRAM
Bellekte depo edilen ya da herhangi bir I/O (Giriş/Çıkış)
aygıtına gönderilen her bit bilgisi mikroişlemciye doğru yol
alırken ana yongadan geçer. Yonga setini bir hub,mikroişlemciyi
de bir terminal gibi düşünebiliriz. Yonga seti tamamen G/Ç (I/O),veri
transferi ve çok katlılıkla ilgilidir. Çevredeki aletler,
diğer aletlere ulaşmak için yonga setine ihtiyaç
duyarlar. Asıl işi
yürüten yonga settir. Yeni yonga setleri ortaya çıktığı
zaman anakart üreticileri kartlarını bunlara uydurmak için
yeniden dizayn ederler. Şu sıralar , bir çok yonga seti,
çok çeşitli özelliklere sahip olmakla beraber,aksine
fiyatları sabit kalmaktadır. Mikroişlemci değiştirilebilir,
bellek artırılabilir, harddisk değiştirilebilir.
Ama anakart yonga setin yetenekleri üzerine dizayn edilmiştir
ve siz anakartı değiştirene kadar PC niz aynı
şekilde işleyecektir.
Günümüzdeki yonga setlerini desteklediği işlemci soketi
ya da slotuna göre şöyle sınıflandırabiliriz :
Tablo 2.9 : Yonga Setlerinin özellikleri
Üretici
Firma
|
Soket
370 PPGA(Celeron)
|
Slot
1 (Celeron/PII/PIII)
|
Slot2
(PII Xeon/PIII Xeon)
|
Intel
|
i810/LX/ZX/BX
|
EX,LX,ZX,BX
|
GX,NX
|
VIA
|
Apollo
MVP4/ProPlus/ProMedia/PC133
|
Apollo
ProPlus/ProMedia/PC133
|
-------------
|
SIS
|
SIS620/SIS600
|
SIS620/SIS600
|
|
Intel
yonga setlerine bakış :
Intel 440LX :
LX yonga seti slot1 işlemciler (Pentium II ve sonraları
slot Celeron) için dizayn edilmiş ilkler arasındadır.
Bu yonga setiyle birlikte AGP grafik yolu birimi doğmuştur.
66MHz lik bus hızı , SDRAM bellek , ACPI , USB ve Ultra
DMA gibi standart teknolojileri de bu yonga tarafından sağlanmaktadır.
Tüm standart özellikleri desteklemektedir. Giriş ve orta
seviye PClerindeki anakartlarda bu yonga seti görülmektedir.
Anakartlarda artık bu yonga setinin yerinin ZX adlı yonga
seti almıştır.
Intel 440EX :
Bu yonga setinde de standartlaşmış teknojiler kullanılmaktadır.
Bu yonga setinin çıkış amacı slot 1 yapıdaki
Celeron işlemcileri desteklemektir. Giriş seviyesi
PClerdeki anakartlarda bu yonga seti kullanılmıştır.
Şu an bu yonga setinin de yerine ZX yonga seti kullanılmaktadır.
Intel 440BX :
Intelin ürettiği bu yonga setinin en önemli özelliği
bus hızını 66MHz den 100 MHze taşımasıdır.
Bunun dışında standart özellikleri destekleyen bu
yonga setiyle Celeron işlemciden Pentium II 450e uzanan tüm
işlemcileri çalıştıran anakartlar da mevcuttur.
Bu yonga seti ile profesyonel ve workstation PClere yönelik
anakartlar oluşturulmaktadır.
Intel 450GX :
Xeon işlemcilerle birlikte
ortaya çıkan GX chipset , 100 MHz bus hızını
desteklemektedir. BX chipsetin bir üst versiyonu olan bu chipset
Slot 2ye geçişte kullanılan bir üründür. Ayrıca
bu ürünle Ultra DMA 66 desteği de gelmiştir.
Intel 450NX : Bu
chipset ise GX chipsetin bir üst versiyonu olup yüksek güçlü
server amaçlı anakartlar için kullanılacaktır.Bu
chipsetin en önemli özelliği 4 işlemciyi bir arada çalıştırma
yeteneğinin olmasıdır.
|